สุดยอดสมุนไพร ว่านหางจระเข้ สารพัดประโยชน์
ว่านหางจระเข้พืชสมุนไพรที่เรารู้จักกันมานาน เป็นอีกหนึ่งพรรณไม้ไทยที่นิยมปลูกไว้ติดบ้าน นอกจากจะใช้ประดับตกแต่งเพื่อความสวยงาม แล้วว่านหางจระเข้ยังมีสรรพคุณในการรักษาที่ท่านทั้งหลายอาจจะคุ้นๆกันอยู่ เช่น ช่วยรักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก แผลที่โดนท่อไอเสียรถยนต์ แต่นอกจากสรรพคุณที่กล่าวมาแล้ว ว่านหางจระเข้ยังมีสรรพคุณอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งเรามีมาสรุปสรรพคุณของว่านหางจระเข้ให้ทราบกันในบทความนี้
ว่านหางจระเข้ (Aloe Vera) คือ พืชชนิดหนึ่งที่ถูกจัดอยู่ในประเภทพืชล้มลุก สีเขียว มีลักษณะลำต้นเป็นข้อปล้อง ใบเดี่ยว ใบหนายาวและโคนใบใหญ่ ปลายแหลม ขอบใบมีหนามห่างกันเป็นระยะ เรียงเป็นชั้น ข้างในใบเป็นวุ้นใสสีเขียวอ่อน มีเมือกเหนียว มีถิ่นกำเนิดมาจากแถบชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนและตอนใต้ของทวีปแอฟริกา ว่านหางจระเข้สามารถปลูกได้ง่ายในดินทราย หรือในกระถางก็ได้ เป็นพืชชอบน้ำ
ถ้าแบ่งส่วนของว่านหางจระเข้ที่ใช้เป็นยาและสรรพคุณได้ดังนี้
- วุ้นจากใบว่านหางจระเข้ ใช้รักษาแผลน้ำร้อนลวก ผิวหนังอักเสบ บวม แมลงกัดต่อย เริม และฝี
- ยางจากใบและต้นว่านหางจระเข้ ใช้รักษาอาการท้องผูก
สรรพคุณทางยาของว่านหางจระเข้
- ช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหาร
โดยที่สารออกฤทธิ์คือ traumatic acid ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่พบในพืช ปะปนอยู่กับวุ้นว่านหางจระเข้ในส่วนใบ (มิวซิเลจ) ต่างๆ ออกฤทธิ์โดยลดการหลั่งกรดและน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร และสารประกอบในวุ้นว่านหางจระเข้ในส่วนใบได้แก่ manuronic และ glucuronic acid ช่วยป้องกันการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร (2)
- ช่วยในการสมานแผล
พบว่าส่วนวุ้นของว่านหางจระเข้ ช่วยให้แผลถลอก แผลที่ไม่ติดเชื้อ และแผลที่เกิดจากสิว แผลเกิดการสมานกันได้เร็วขึ้น โดยสันนิษฐานว่าการที่แผลหายเร็วขึ้นเนื่องจากว่านหางจระเข้ช่วยเร่งให้เซลล์ผิวหนังแบ่งตัวเพื่อซ่อมแซมผิว(3-4)
- ช่วยรักษาแผลไหม้จากการฉายรังสี
ว่านหางจระเข้ส่วนของวุ้นบริเวณใบสามารถใช้รักษาอาการผิวหนังอักเสบจากการได้รับการฉายรังสี โดยพบว่าช่วยให้อาการดีขึ้น ซึ่งกระบวนการออกฤทธิ์ของว่านหางจระเข้พบว่าเกี่ยวข้องกับการจับอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นหลังฉายแสง แล้วมีผลทำให้เกิดการทำลายเนื้อเยื่อลดลง (5,6)
นอกจากผลในการรักษาแผลอักเสบที่เกิดจากรังสีแล้ว ได้มีผู้สนใจศึกษาผลในการป้องกันการทำลายผิวหนังจากแสง UV พบว่าช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น (7) จึงทำให้มีการพัฒนาวุ้นว่านหางจระเข้ให้อยู่ในรูปแบบตำรับที่ใช้งานได้ง่ายขึ้น ซึ่งใช้ป้องกันผิวหนังถูกแผดเผาจากแสงแดด พบว่าได้ผลดี และทำให้ผิวมีความชุ่มชื้น (8)
- ช่วยรักษาแผลไหม้จากความร้อน
ส่วนหลักของว่านหางจระเข้ที่ใช้ในการรักษาคือวุ้นส่วนใบ โดยนำใบสดมาปอกเอาแต่วุ้นถูและปิดที่แผลเนื่องจากโดนความร้อน การรีบรักษาใน 24 ชั่วโมง จะทำให้การรักษาได้ผลดี แต่มีข้อควรระวังคือ
1. ระวังเรื่องการติดเชื้อ เพราะวุ้นว่านหางจระเข้ไม่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ ควรปลอกเปลือกแล้วล้างให้สะอาด
2. วุ้นว่านหางจระเข้มีความไม่คงตัว ถ้าปอกแล้วจะเก็บไว้ได้เพียง 6 ชั่วโมง
3. ระวังการปนเปื้อนของสาร anthraquinone จากยาง ซึ่งอาจทำให้แพ้ได้ จึงต้องล้างวุ้นว่านหางจระเข้ให้สะอาด
โดยบาดแผลที่เกิดจากไฟไหม้ น้ำร้อนลวก สามารถแบ่งได้เป็น 4 ระดับ ว่านหางจระเข้จะใช้รักษาบาดแผลไหม้ไม่เกินระดับที่ 2 (โดยเน้นเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของวุ้นว่านหางจระเข้ มีความเข้มข้นถึง 87.40%)(9)
ระดับที่ 1 ผิวหนังไม่แตก
ระดับที่ 2 มีตุ่มพองและหนังแตก
ระดับที่ 3 ผิวหนังทุกชั้นถูกทำลายและเป็นแผลเปิด
ระดับที่ 4 ผิวหนังมีรอยไหม้ดำ
- ช่วยลดการอักเสบ
มีการนำว่านหางจระเข้ไปใช้ประโยชน์เพื่อลดการอักเสบในรูปแบบต่างๆ เช่น พัฒนาเป็นรูปแบบโลชั่นที่มีส่วนผสมของว่านหางจระเข้ใช้ทาผิวหนังหลังโกนขนหรือผม พบว่าสามารถลดการอักเสบและการระคายเคืองต่อผิวหนังได้(10-11) และมีการนำว่านหางจระเข้มาเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์รักษาสิวเพื่อลดการอักเสบ (12)
- ช่วยเป็นยาระบาย
โดยส่วนของว่านหางจระเข้ทีใช้ในการทำตำรับยาคือส่วนยางของว่านหางจระเข้ สารสำคัญที่ออกฤทธิ์เป็นยาระบาย คือ สาร sennosides A และ B โดยเลือกว่านหางจระเข้พันธุ์เฉพาะที่ใบใหญ่และมีน้ำยางสีเหลืองในปริมาณมาก อายุประมาณ 9 เดือนขึ้นไป รองน้ำยางที่ไหลออกมาจากใบ แล้วนำไปเคี่ยวให้ข้น เทลงในพิมพ์ขนาดเล็กให้แข็งเป็นก้อนรับประทานเป็นยาได้ ซึ่งเม็ดยาจะมีสีแดงอมน้ำตาลไปจนถึงดำ เรียกว่า ยาดำ แบ่งรับประทานครั้งละประมาณ 0.25 กรัม (250 มิลลิกรัม) จะเป็นขนาดที่เหมาะสมในการใช้เป็นยาถ่าย
ข้อมูลจาก
http://link..
บริษัท ห้องปฏิบัติการกลาง (ประเทศไทย) จำกัด หรือ CENTRAL LAB THAI ให้บริการตรวจวิเคราะห์ต่างๆ
ทั้งผลิตภัณฑ์อาหาร และ ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อาหาร
เลือกตรวจวิเคราะห์ออนไลน์กับเราได้ที่
เมนูหลักเลือกตรวจวิเคราะห์
โดย admin 2565/10/21 11:44:46
อ่าน: 261, ความเห็น: 0,
e
ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ